مقایسه ساختار حقوقی شرکت سهامی خاص و شرکت با مسئولیت محدود
بررسی مهمترین وجوه افتراق شرکت سهامی خاص و شرکت با مسئولیت محدود
با توجه به اینکه اغلب کسب و کارها در قالب دو شرکت سهامی خاص و شرکت با مسئولیت محدود شکل می گیرند و به ثبت می رسند ، لذا این دو قالب از رایج ترین قالب های شرکت های تجاری نسبت به سایر شرکت ها محسوب می شوند . در ادامه به بیان تفاوت های حائز اهمیت صرفا در دو شرکت مذکور میپردازیم :
مقایسه در انتخاب مدیران
مدیران شرکت های سهامی باید تنها از بین سهامداران انتخاب شوند ، این در حالی است که مدیران شرکت های با مسئولیت محدود قابلیت انتخاب شدن خارج از شرکاء را دارند . مدیران شرکت های سهامی صرفا برای دو سال انتخاب می شوند و به هیچ عنوان بر خلاف این موضوع نمی توان توافقی نمود . اما انتخاب مدیران شرکت های با مسئولیت محدود برای مدت نامحدود مجاز است . یکی دیگر از تفاوت هایی که در حوزه مدیریت دو شرکت سهامی و شرکت با مسئویت وجود دارد ، تعداد مدیران است . شرکت های با مسئولیت محدود حتی با مدیریت تک نفره می تواند اداره شود در حالیکه هیئت مدیره حداقل سه نفره در شرکت سهامی خاص لازم است .
مقایسه در لزوم تشکیل مجامع عمومی
مطابق قانون تجارت ، در شرکت های با مسئولیت محدود تشکیل مجامع عمومی به شکلی که در شرکت سهامی وجود دارد ، الزامی نیست ، اما از آنجایی که این نوع شرکت ها در چنین مواردی تابع اساسنامه خود هستند و معمولا در متن اساسنامه های نمونه ای که از سوی اداره ثبت شرکت ها به متقاضیان ارائه می شود ، مجامع عمومی پیش بینی شده است ، بحث مجامع در شرکت با مسئولیت محدو نیز مطابق اساسنامه آن مطرح باشد . تبعیت چشمگیر شرکت های با مسئولیت محدود از اساسنامه خود موجب می شود در مواجهه با این نوع شرکت ، بیشترین مقررات حاکم بر شرکت را در اساسنامه آن جستجو کنیم .
مقایسه در نصاب تصمیم گیری
نصاب تصمیم گیری در شرکت با مسئولیت محدود بر اساس موضوع مورد بررسی شرکاء مشخص شده است . قانون تجارت نسبت به تصمیمات راجع به شرکت با مسئولیت محدود ، اکثریت لااقل نصف سرمایه یعنی حداقل پنجاه درصد سرمایه را لازم دانسته ولی تصمیمات راجع به انتقال سهم الشرکه را با رضایت عده ای از شرکاء که دارای سه چهارم سرمایه و اکثریت عددی باشند میسر می داند . اما قانون در مورد شرکت سهامی با در نظر گرفتن مجامع مختلف ، نصاب تصمیم گیری را سامان دهی کرده است . اصولا تصمیمات بر حسب اینکه در کدام یک از مجامع عادی یا فوق العاده در شرکت سهامی اتخاذ شوند دارای نصاب همان مجمع می باشند . اصولا تصمیمات مجمع عمومی عادی با نصاب اکثریت مطلق یعنی نصف به علاوه یک آراء حاضر در جلسه رسمی معتبر خواهد بود مگر به طور استثنایی در مورد انتخاب مدیران و بازرسان که اکثریت نسبی یعنی بیشترین رأی نسبت به آراء موجود ملاک تصمیم گیری است .
به مثال های زیر توجه کنید
به طور مثال با توجه به اینکه تصویب ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت در صلاحیت مجمع عمومی عادی می باشد ؛ نصاب تصمیم گیری در این مورد نیز برگرفته از نصاب مجمع عمومی عادی یعنی اکثریت مطلق است . همچنین با توجه به اینکه تصمیمات در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده همواره با اکثریت دو سوم آراء حاضر در جلسه رسمی اتخاذ می شود . بنابراین به عنوان مثال تصمیم در خصوص تغییر در مواد اساسنامه که در صلاحیت این مجمع است میبایست با همین نصاب یعنی موافقت دو سوم حاضرین مصوب شود .
مقایسه در ضرورت انتخاب بازرس
در شرکت با مسئولیت محدود تا زمانیکه تعداد شرکاء بیش از دوازده نفر نباشد انتخاب بازرس الزامی نیست و در صورتی که تعداد شرکاء به بیش از دوازده نفر برسد ، وجود هیئت نظار اجباری است . تعداد اعضای هیئت نظار حداقل سه نفر بوده و انتخاب هیئت نظار بر اساس شرایط مقرر در اساسنامه شرکت است . در شرکت سهامی خاص رکن بازرس پیش بینی شده و نه تنها انتخاب بازرس اصلی بلکه انتخاب بازرس علی البدل تکلیف قانونی تلقی شده است . بر این اساس مجمع عمومی عادی مطابق اساسنامه می تواند یک یا چند بازرس برای مدت یک سال انتخاب نماید .
مقایسه در لزوم رعایت تشریفات دعوت
در شرکت سهامی انتشار آگهی برای دعوت انواع مجامع عمومی باید با رعایت مقررات قانونی صورت پذیرد ، زیرا یکی از مسائلی که صورتجلسات ممکن است به ثبت نرسد و یا حتی با ثبت آن در معرض خطر ابطال قرار گیرد ، عدم رعایت تشریفات دعوت مجامع است . لکن در شرکت با مسئولیت محدود تشریفات دعوت از طریق روزنامه کثیرالانتشار در قانون تجارت پیش بینی نشده است ، اما ممکن است در اساسنامه شرکت با مسئولیت محدود تشریفات انتشار آگهی در نظر گرفته شود که در آن صورت باید اجرا شود .
مقایسه درشرایط به دست گرفتن کنترل شرکت
در شرکت با مسئولیت محدود ، با توجه به اینکه در شرایطی که اساسنامه شرکت ترتیب دیگری در نظر نگرفته باشد هر یک از شرکاء به نسبت سهمی که در شرکت دارد ، دارای رأی خواهد بود و چون معمولا تعداد شرکاء در شرکت با مسئولیت محدود زیاد نیست ، دارنده بیش از نصف سرمایه می تواند درخواست تشکیل جلسه و تصمیم گیری برای انتخاب مدیران و سایر امور شرکت نماید و حتی بدون حضور شریک دیگر تصمیماتی که با نصاب اکثریت وی قابل اتخاذ است را پیش ببرد . به همین دلیل گاهی ممکن است حتی شاهد اداره شرکت و مدیریت تک نفره باشیم اما در شرکت سهامی حالت اداره تک نفره هیچگاه اتفاق نمی افتد و در دست داشتن کنترل شرکت مستلزم داشتن درصد خاصی از سهام به همراه دارا بودن تعدادی از سهامداران در جبهه موافق برای تشکیل مجامع است .
مقایسه ویژگی های سهم الشرکه و سهام
در شرکت با مسئولیت محدود ، سهم الشرکه بی نام نداریم و مالک سهم باید الزاما معلوم باشد ولی در شرکت های سهامی ، سهام ممکن است با نام یا بی نام باشد . انتقال سهم الشرکه در شرکت با مسئولیت محدود مستلزم تنظیم سند رسمی در دفترخانه است اما انتقال سهام در شرکت سهامی باید در دفتر ثبت سهام شرکت که نزد هیئت مدیره همان شرکت است ثبت شود .
مقایسه ممنوعیت و محدودیت معامله با شرکت از سوی مدیران
در شرکت سهامی نسبت به معاملاتی که یک طرف آن شرکت و طرف دیگر آن اعضای هیئت مدیره و مدیر عامل شرکت باشد محدودیت ها و ممنوعیت هایی در نظر گرفته شده است ، به گونه ای که برخی از این معاملات باطل و برخی دیگر قابل ابطال است در حالیکه در مقررات حاکم بر شرکت با مسئولیت محدود چنین مواردی پیش بینی نشده است .
سوالات متداول
۱-برای انتقال سهام در شرکت سهامی چه اقداماتی نیاز است ؟
پاسخ : نقل و انتقال سهام با نام باید در دفتر نقل و انتقال شرکت که در محل شرکت موجود است لحاظ گردد و خریدار و فروشنده باید دفتر مذکور را امضاء نمایند . توجه داشته باشید ترتیبات اساسنامه مربوط به نقل و انتقال رعایت شود . چنانچه انتقال سهام منوط به موافقت هیئت مدیره باشد که معمولا در اساسنامه های نمونه اداره ثبت شرکت ها به این نحو است ، صورتجلسه هیئت مدیره با نصاب لازم تهیه و تنظیم شود . برگ مفاصا حساب نقل و انتقال سهام از سازمان امور مالیاتی نیز اخذ گردد .
۲-آیا مالیات انتقال سهام شرکت سهامی و سهم الشرکه شرکت با مسئولیت محدود بر اساس مبلغ واقعی باید پرداخت شود؟
خیر مالیات انتقال سهام و سهم الشرکه شرکت های خارج از بورس چهار درصد ارزش سهام است و بر این اساس مبلغ واقعی معامله معیار محاسبه مالیات قرار نمی گیرد. بنابراین لازم نیست دغدغه بالا بودن قیمت واقعی معامله را داشته باشید.
۳-اثر فوت سهامدار یا شریک در شرکت های سهامی خاص و مسئولیت محدود چگونه است؟
در صورت فوت سهامدار، سهام به ورثه وی می رسد. در شرکت های با مسئولیت محدود می توان شرط نمود که در صورت فوت یکی از شرکاء، سایرین حق منحل کردن شرکت را داشته باشند.
۴-در صورتی که مدیرعامل شرکت سهامی خاص بدون رعایت تشریفات انتخاب شده باشد، معامله انجام شده توسط وی چه وضعیتی پیدا می کند؟
در این مورد اگر چه می توان صورتجلسه مربوط به انتخاب مدیر را باطل نمود ولی عدم رعایت تشریفات انتخاب، به جهت حمایت از اشخاص ثالث، تأثیری در اعتبار معامله نخواهد داشت. این حکم برای حمایت از اشخاصی است که با شرکت معامله می کنند.
۵-محدودیت اختیارات مدیران در اساسنامه شرکت های سهامی خاص و مسئولیت محدود چه تأثیری در مقابل اشخاص معامله کننده با شرکت دارد؟
در شرکت های با مسئولیت محدود، چنانچه اختیارات مدیران در اساسنامه ذکر شده باشد و مدیران خارج از آن عمل کنند، آن معامله بی اعتبار است. این در حالی است که معامله مدیر فاقد اختیار در مقابل ثالث ( شخص معامله کننده با شرکت) صحیح و معتبر است و محدودیت اختیارات مدیران به خریدار ارتباطی پیدا نمی کند.
تنظیم کننده : نگین هادیان جعفری
بدون دیدگاه